Bonaventura Cavalieri Hayatı

Bonaventura Cavalieri Kimdir,Bonaventura Cavalieri Hayatı ve Biyografi

(1598-1647)

İtalyan, matematikçi. Geometrik cisimlerin hacim hesabına getirdiği yeni ilkelerle, sonsuz küçükler hesabının doğuşuna öncülük etmiştir.

Bologna’da öldü. Küçük yaşta bir manastıra verilerek din adamlarının eğitiminde büyüyen Cavalieri’nin yaşamına yön veren olay, 1616’da Pisa’daki manastırda keşiş Benedetto Castelli ile tanışmasıdır. Cavalıerı, Pisa Üniversitesinde matematik dersleri veren Castelli’nin yönlendirmesiyle Eukleides, Arkhimedes, Apollonios ve Pappos’un geometriyle ilgili çalışmalarını inceledi; gene Castelli’nin aracılığıyla Galilei ile tanıştı. O tarihten sonra Galilei ile sürekli yazışarak bilimsel konuları tartışan Cavalieri, 1629’da Bologna Üniversitesinde boşalan geometri kürsüsüne atandı ve ölünceye değin bu görevi sürdürdü.

Konikler, optik, astroloji, astronomi, trigono­metri ve özellikle küresel trigonometri konusunda pek çok incelemesi olan Cavalieri, logaritma hesabının İtalya’da tanınıp benimsenmesine öncülük etmiştir. Gene de matematikte gerçek ününü, geometrik cisimlerin alan ve yüzeylerini hesaplamak için geliştirdiği “bölünemezler” yöntemine borçludur. 1635’teki Geometria indivisibilibus continuorum nova quadam ratione promoto (“Yeni Bir Sürekli Bölünemezler Geometrisi Geliştirmek İçin Yöntem”) adlı ünlü yapıtında açıkladığı bu yöntemle Cavalieri, eski Yunan geometrisinin geleneksel anlayışım temelden değiştiriyordu. Gerçekten de, geometrik cisimlerin alan ve hacim ölçümlerini mutlak değer olarak veren eski Yunan geometrisine karşılık, Cavalieri cisimlerin alanları ya da hacimleri arasında yalnızca bir karşılaş­tırma yaparak orantı kurmayı öneriyordu. Cavalieri’ ye göre, geometrik bir büyüklük sonsuz sayıda öğeden oluşmuştur ve bu öğelerden her biri o büyüklüğün ayrılabileceği en son terimdir, daha küçük öğelere “bölünemez”. Demek ki, geometrik cisimler sonsuz sayıda düzlem yüzeyden, düzlem yüzeyler sonsuz sayıda paralel çizgiden, çizgi ise sonsuz sayıda noktadan oluştuğuna göre, uzunluk, yüzey ve hacim­lerin değeri bu sonsuz sayıdaki bölünemez öğenin toplamıdır, iki yüzeyin alanını karşılaştırmak için de, her iki yüzeyi oluşturan çizgilerin uzunluklarının toplamları arasında bir bağlantı kurmak yeterlidir. Örneğin bu yapıtında yer alan Cavalieri ilkesi, eşit yükseklikteki kesitlerinin alanı eşit olan iki geometrik cismin hacimlerinin de eşit olduğunu belirtir.

  • Eserleri  (başlıca): Directorium generale uranometricum, 1632; Geometria indivisibilibus continuorum nova quadam ratione promota, 1635, (“Yeni Bir Sürekli Bölü­nemezler Geometrisi Geliştirmek İçin Yöntem”); Trigo- nometria plana et sphaerica, linearis et logarithmica, 1643, (“Düzlem, Küresel, Çizgisel ve Logaritmik Trigonomet­ri”); Exercitationes geometricae sex, 1647, (“Altı Geometri İncelemesi”).

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir