Bret Harte Kimdir
Bret Harte Biyografi, Bret Harte Kimdir
Harte, Bret, asıl adı francis brett harte (d. 25 Ağustos 1836, Albany, New York, ABD – ö. 5 Mayıs 1902, Londra, İngiltere), ABD’li yazar. Amerikan edebiyatındaki bölgeci akımın öncülerindendir.
Ailesi 1845’te New York’ta Brooklyn’e yerleşen Harte, düzenli öğrenim göremedi. Ama aileden gelen kitap sevgisiyle bol bol okudu ve 11 yaşında ilk şiirlerini yayımladı.
1854’te California’ya gitti. Kısa bir gezi yapmak amacıyla gittiği maden bölgesinde uzun süre kaldı ve madenci kamplarındaki yaşamı yakından tanıdı. 1857’de Northern Californian adlı haftalık gazetede çalışmaya başladı. Gazetedeki yazılarında Yerlileri ve Meksikalıları desteklemesi tepkilere yol açtı. 1860’ta bir Yerli katliamını protesto eden yazısı yayımlanınca kenti terk etmek zorunda kaldı.
Daha sonra gittiği San Francisco’da evlendi ve Golden Era’da yazmaya başladı. Cooper, Dickens, Hugo ve başka yazarların romanlarının başarılı parodilerinden oluşan Condensed Novels’m (Kısaltılmış Romanlar) ilkini burada yayımladı. Daha sonra darphanede memur olarak çalışmaya başladı. Bir yandan da Californian’ın yayın yönetmenliğini yaptı ve gazeteye haftalık makaleler yazması için Mark Twain ile anlaştı.
1868’de, Washington Irving’in Alhambra sına (Elhamra) benzeyen bir dizi İspanyol efsanesini yayımladıktan sonra, Overland Monthly adlı derginin yönetmenliğini üstlendi. Dergide “The Luck of Roaring Camp” (Kükreyen Kampın Şansı) ve “The Outcasts of Poker Fiat” (Poker Flat’in Düşkünleri) adlı yapıtlarını yayımladı. The Luck of Roaring Camp, and Other Sketches (1870; Kükreyen Kampın Şansı ve Başka Öyküler) adlı kitabı yayımlanınca dünya çapında ün kazandı. Daha çok “The Heathen Chinee” (Kâfir Çinli) adıyla tanınan ve bütün ülkede ilgi toplayan “Plain Language from Truthful James” (1870; Doğrucu Ja- mes’ten Açıkça) adlı yapıtıyla ününü pekiştirdi. Mark Twain ile birlikte yazdığı ve en iyi oyunu olan Ah Sin’in (1877; Ah Günah) konusu bu şiire dayanır.
1871’de Harte, Atlantic Monthly dergisiyle, yılda 12 öykü yazmak için 10 bin dolarlık bir sözleşme imzaladı. Bu, ABD’de o zamana değin bir yazara ödenen en yüksek ücretti. Bunun üzerine Harte, ders vermekte olduğu California Üniversitesi’nden ayrılarak New England’a gitti. Burada Longfellow, Lowell, Holmes ve Howells gibi adlarla eşdeğer bir yazar olarak karşılandı. Çevresindeki hayran topluluğu, sürekli katıldığı davetler ve toplantılar, sonunda onu ruhsal ve ahlaki bir çöküşün eşiğine getirdi. Kişisel sorunları ve aile yaşamındaki güçlükler giderek çalışmalarını olumsuz etkilemeye başladı. Verdiği bir dizi konferansta önemsiz başarılar kazandıktan sonra Al- manya’daki Crefeld’e, ardından da Glasgow’a konsolos olarak gitti. 1885’te işinden ayrılarak Londra’ya yerleşti. Arada bir karısı ve ailesiyle buluştu, ama bir daha ABD’ye dönmedi.
Bret Harte, İngiltere’de hazır bir okur kitlesi buldu; ABD’li okurların artık sıkıldığı eski, efsanevi California’ya ilişkin öyküler burada hâlâ ilgi topluyordu. Harte’ın, her ikisi de 1893’te yayımlanan “Ingénue of the Sierras” (Sierra’ların Saf Kızı) ve “A Protégée of Jack Hamlin’s” (Jack Hamiin’in Korumasında Bir Kadın) adlı yapıtlarının önceki öykülerinden daha iyi olduğu söylenebilir.