Cevri İbrahim Çelebi Hayatı
Cevri İbrahim Çelebi Kimdir,Cevri İbrahim Çelebi Hayatı ve Biyografi
Osmanlı Divan şairi, hattat. 17. yy’m önde gelen şairlerindendir.
İbrahim Çevri Çelebi İstanbul’da doğdu, aynı kentte öldü. Kaynaklar iyi bir öğrenim gördüğünü belirtir. Geçimini hattatlıkla sağladı. Hat sanatını Yeni kapı Mevlevihanesi’nde Abdi Dede’den öğrendi. Talik ve talik kırması yazıda büyük başarı gösterdi. Mevlevi tarikatına girerek mesnevi şârihi Ankaralı İsmail Rüsuhi Dede’ye bağlandı.
Çevri Çelebi Divanı sağlığında düzenlemiştir. En zengin nüsha kendi el yazısıyla dır ve Kayseri Raşid Efendi Kütüphanesinde No: 1286’darjCfevzw’ in bir özelliği içinde tevhid ve 1 münacaatlarm olmayışıdır. Tarihler bölümünde devrinin çeşitli olaylarını saptayan dörtlükler vardır. İstanbul’un cami, tekke, çeşme, köprü, han, hamam, köşk gibi yapılarının canlı tanımları bu tarih dizelerinde görülür. Selimnâme adlı yapıtını Bitlisli Şükrî’nin 1523’de yazdığı Selimnâme adlı mesnevisinden yararlanarak 1627’de yazmıştır. 4300 beyitten fazladır. Yapıt Yavuz Sultan Selim’in Trabzon valiliği zamanından başlayarak önce Gürcülerle sonra babası ve kardeşleri ile olan mücadelelerini; tahta çıktıktan sonra Safeviler ve Memlukler’le giriştiği savaşları konu edinir. Yavuz’un menkıbeleşmiş yaşam öyküsüdür. Aynü’l-Füyûz adlı yapıtı, Yusuf Sineçak Dede’nin Cezire-i Mesnevi adlı yapıtının şerhidir. Yusuf Sineçak’m mesneviden anlam bütünlüğünü gözeterek seçtiği beyitlere beş Türkçe beyit ekleyerek şerhetmiştir. Hall-i Tahkikat, Mevlânâ Celâleddin Rûmî’nin mesnevisinden seçtiği kırk beyte beşer beyit ekleyerek meydana getirdiği bir terkib-i bend’dir. Hilye-i Ciharyar-ı Güzin, Hakanî Mehmed Bey’in f/f/ye’sinden esinlenerek yazdığı 145 beyitlik bir mesnevidir. Yapıt münacaat, naat ve girişten sonra dört halifenin niteliklerini sayar. Hakanî Hilye’de Hz. Muhammed’in maddi niteliklerini ve sıfatlarını anlatır. Çevri Çelebi ise kendi yazdığı Hilye’yt dört halifeyi de katmıştır. Melhame, Selahaddin Yazıcı’n 1408’de yazdığı Şemsiyye adlı yapıtının Çevri tarafından yeniden yazılmış biçimidir. Havadaki değişikliklerin neden olabileceği olayları konu edinir. 1635’de yazdığı çok tanınmış bu yapıtı 3617 beyittir. Nazm-ı Niyaz, on iki ayın özelliklerini anlatan 200 beyitlik bir mesnevidir.
• Eserleri: (başlıca) Divan, (ö.s.), H. Ayan (haz.), 1981; Selimnâme, (Millet Kütüphanesi, Manzum No. 1310); Aynü l-Füyûz, (ö.s.), 1852; Hall-i Tahkikat, (ö.s.), 1852, (Aynü’l-Füyûz ile birlikte basılmıştır); Hilye-i Ciharyar-ı Güzin, (ö.s.), 1876; Melhame-i Çevri, (ö.s.), 1875; Nazm-ı Niyaz, (İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi, T.Y, 714).