Euthymios Kimdir
Euthymios Hayatı, Euthymios Kimdir
Euthymios, Gürcü dilinde ekvthime mthatzmideli (Kutsal Dağ’lı Euthymios) (d. y. 955, Gürcistan – ö. 13 Mayıs 1028, Aynaroz Dağı, Yunanistan), Gürcü halkının eğitim ve yazın yaşamında altın çağı başlatan manastır yöneticisi ve bilgindir.
Sarayda görevli soylu bir Gürcünün oğluydu. Önce Olympos, ardından da Aynaroz Dağında inzivaya çekilen babasına eşlik etti. 998’de Aynaroz’daki Gürcü manastırı İvıron’da babasının ardından başkeşiş oldu. Gürcü kiliselerinin kütüphanelerinde kullanılmak üzere Kitabı Mukaddes ve ibadet metinlerinin çevirisi ve düzenlenmesiyle uğraşmaya başladı (1012). İvıron manastırı ve akademisi böylece hem bir Bizans kültür merkezi, hem de Gürcü halkının gelecekteki kilise ve devlet önderlerinin yetiştirildiği bir okul durumuna geldi.
10. yüzyıldan önce Gürcü dilinde, çok sayıda farklı Kitabı Mukaddes metni vardı. Ivıron’lu keşişlerin Euthymios’un denetimi altında İbranice, Yunanca ve Süryanice kaynaklardan yararlanarak yaptığı çeviri bugün de kullanılan temel metni oluşturdu. Euthymios’un, Aziz Basileios ile Aziz Khrysostomos’un düzenlediği Bizans ayin metinlerinden Gürcü diline yaptığı çeviri de o güne değin Gürcü kiliselerinde kullanılan Kudüs’ün Aziz Yakub ayin kitabının yerine geçti. Euthymios bazı azizlerin yaşam öykülerini kaleme aldı. Ayrıca genellikle Doğu Kilisesi’nin en büyük ilahiyatçısı sayılan Nazianzoslu Aziz Gregorios’un 4. yüzyıldan kalma çeşitli yapıtlarından çoğunu içeren Gürcü dilinde bir metin hazırladı. Bu çalışmalar Euthymios’a, 4. yüzyılda yaşamış Konstantinopolis (İstanbul) patriği Khrysostomos’un anısına “Gürcü Khrysostomos” lakabım kazandırdı.