Franz Joseph Gall Kimdir
Franz Joseph Gall Kimdir,Hayatı ve Biyografi
Alman, hekim. Beyin anatomisini incelemiş, kafatasının biçimiyle insan yetileri arasında ilişki kurmaya çalışmıştır.
9 Mart 1758’de Pforzheim yakınlarındaki Tiefen- bronn’da doğdu, 22 Ağustos 1828’de Paris yakınlarındaki Montrouge’da öldü. 1777’de Strassburg Üniversitesi’nde başladığı tıp eğitimini 1781’de yerleştiği Viyana’da sürdürerek 1785’de mezun oldu. Bu kentte uzun bir süre serbest hekim olarak çalışan Gall’ın beynin işlevleri üstüne ileri sürdüğü görüşlerini yayması, dine ve ahlaka aykırı bulunduğu ve materyalizmi savunduğu gerekçesiyle 1802’de yasaklandı. 1805- 1807 arası yardımcısı Johann Kaspar Spurzheim (1776-1832) ile birlikte çeşitli Avrupa ülkelerinde araştırma yapan Gali, 1807’de Paris’e yerleşti ve ölünceye değin bu kentte yaşadı.
Gali, beynin bir bütün içinde çalışan hiyerarşi sistemlerden oluştuğunu vurgulayan nöro anatomi anlayışıyla, sinir sisteminin anatomisi ve fizyolojisine değerli katkıda bulundu. Beyindeki gri maddenin beyin işlevlerinin temelini oluşturduğu, beyaz maddenin ise sinir sistemi içinde iletişimi sağlamaya yaradığını vurguladığı gibi, ilk sekiz kranyel sinirin kökenini de buldu ve omurilikle beyin arasındaki sinirsel bağlantıları ayrıntılı bir biçimde inceledi.
Gall’ın nöro anatomi konusunda temel katkı niteliğindeki çalışmalarına karşılık, çocukluğundaki gözlemlerden bile yararlanarak geliştirdiği, frenoloji adıyla bilinen akım 18. yy’ın ortalarına değin yoğun ve genellikle olumsuz tepkilerle dolu tartışmalara yol açtı. İnsanlarda yetilerin beyinden kaynaklandığını, beyindeki değişik bölgelerin ise farklı işlevlere ayrıldığını varsayan Gali, bu savlardan kalkarak kişilerde gözlenen yeti ve karakter farklılıklarının beyinlerindeki farklı gelişmelerden kaynaklandığını ileri sürdü. Bu görüşlerini bir adım daha ileri götürerek, kişilerin beyinlerindeki yerel farklılıkların kafataslarının elle yoklanmasından bile anlaşılacağını kanıtlamaya çalıştı. Örneğin saldırganlık ve kırıcılık gibi bir eğilimin kulağın hemen üzerindeki bir şişkinlikten anlaşılabileceğini ileri süren Gali, görüşlerini kanıtlamak için çoğu kez anekdot düzeyinde bilgilerden yararlandı, buna karşılık kendi savını çürütebilecek bulgulan dikkate almadı. Böylelikle, 27 ayrı işlev ya da yetinin kafa tasındaki yerini saptayan Gali, insanları bu bilginin ışığında değerlendirebileceğini, konferans ve yapıtlarıyla kanıtlamaya çalıştı.
Başta Flourens olmak üzere birçok araştırmacının çalışmaları, Gall’ın beyindeki işlevsel lokalizasyon konusundaki görüşünün aşırılığını ortaya çıkardığı gibi, frenolojinin beyin ve kafatası yapısıyla kişilik arasındaki ilişkiyi vurgulayan savım hemen hemen tümüyle çürüttü. Buna karşılık, özellikle Fritsch, Hitzig ve Ferrier’nin beyni elektrik akımıyla uyardıkları deneyleri, Broca, Wernicke ve H. Jackson’ın da klinik gözlemleri Gall’inkinden daha ılımlı bir lokalizasyon görüşünün geçerliliğini göstermiştir.
- Eserleri (başlıca): Anatomie etphysiologie du systeme nerveux en general, et du cerveau en particulier, 4 cilt, 1810-1819, (“Genel Olarak Sinir Sistemi, Özel Olarak da Beyin Anatomisi ve Fizyolojisi”).