Friedrich Karl Brugmann Kimdir
Friedrich Karl Brugmann Kimdir, Friedrich Karl Brugmann Hayatı Biyografi
Alman, dil bilimci. Yeni dil bilgiciler’in (Junggrammatiker) önde gelen temsilcilerindendir.
16 Mart 1849’da Wiesbaden’de doğdu. Yaşamının 1887-1919 arasındaki uzun bir bölümü Leipzig Üniversitesinde mesleki çalışmalarla geçti. Burada Sanskritçe ve karşılaştırmalı dil bilim profesörü oldu. 29 Haziran 1919’da Leipzig’de öldü.
Brugmann’m dil bilim çalışmalarına başladığı yıllarda Leipzig Üniversitesinde toplanmış bir grup dil bilimci, ses değişmelerinin düzenli olduğunu ve görünen aykırılıkların bazı yeni kurallarla açıklanabileceğini savunmaktaydı. Bunlara hevesli dilciler anlamında ve yarı alaycı bir deyişle Yeni dil bilgiciler deniyordu. Gruba katılan Brugmann ile arkadaşı H. Osthoff’un 1878’de Morfolojik Araştırmalar adlı ayrı bir dergi çıkartmaları ve Yeni dil bilgiciler terimini kendileri için benimsemeleriyle, yeni akım bu adla tanındı.
Yeni dil bilgiciler’in genel tutumu grubun üyelerinden Slav dilleri uzmanı August Leskien’in “ses kurallarında ayrıcalık yoktur” sözleriyle özetlenebilir. Yeni dil bilgiciler dil olgusunu bir bütün olarak ele alıp incelemiş ve ses değişimlerinin gelişigüzel değil, belli bazı kurallara göre tanımlanabileceğini kanıtlamışlardır. Yalnız Yeni dil bilgiciler bu başarılarına karşın dili., mekanik bir biçimde incelemişler, dili konuşan insanı, bir otomat durumuna sokmuşlardır.
Yeni dil bilgiciler’in 19. yy dil bilim araştırmaları içinde önemli bir okul oluşturdukları kabul edilir. Amerikan Dil bilim Okulunun kurucularından L.Bloomfield, Leipzig’te bir ara Brugmannın öğrencisi olmuş, Amerikan yerli dillerini incelerken Yeni dil bilgiciler’in yaklaşımından çok yararlanmıştır. Brugmann’m, arkadaşı Berthold Delbrück ile birlikte yazdığı ve ilk baskısı 1886’da çıkan ünlü Grundriss der vergleichenden Grammatik der indogermanischen Sprachen (“Hint-Avrupa Dilleri Karşılaştırmalı Dil- bilgisinin Ana Çizgileri”) adlı yapıtı uzun bir süre geçerliliğini korumuş, ancak bugün yerini gene Yeni- dil bilgici bir disiplin içinde yetişmiş olan Fransız dil bilimci Antoine Meillet’nin 1922 tarihli Introduction â l’etude comparative des langues indoeuropeennes (“Hint-Avrupa Dillerinin Karşılaştırmalı İncelenmesine Giriş”) adlı yapıtına bırakmıştır.
- Eserleri (başlıca): Grundriss der vergleichenden Grammatik der indogermanischen Sprachen, 1886,(“Hint- Avrupa Dilleri Karşılaştırmalı’ Dilbilgisinin Ana Çizgileri”); Kurze vergleichende Grammatik der indogermanischen Sprachen, (ö.s.), 1904, (“Kısa Hint-Avrupa Dilleri Karşılaştırmalı Dilbilgisi”).