Havalimanı Nedir

Havalimanı, hava terminali, hava meydanı ya da havaalanı olarak da bilinir, hava taşıtlarının inip kalkabilmeleri için düzenlenmiş alan ve tesisler. İlk havaliman­ları, çevresinde hangarlarla terminal binala­rı bulunan açık ve düz alanlardı. O dönem­deki uçaklar, havalanmadan önce herhangi bir zeminde yeterince süzülebilecek kadar hafiftiler; ama aynı nedenle rüzgardan da “kolayca etkilendiklerinden, iniş ve kalkışla­rının belli bir doğrultuyla kısıtlanmamış olması gerekiyordu. Uçaklar ağırlaştıkça, süzülebilmeleri için sert zeminler gerekti; öte yandan rüzgâra karşı daha dayanıklı oldular. Günümüz havalimanlarında, asfalt ya da betondan uzun pistler vardır. Eskiden havalimanlarında üç ya da dört piste gerek duyulurken, uçaklar ağırlaştıkça bu sayı ikiye indirildi. Hong Kong’daki uluslararası havalimanında yalnızca bir pist vardır. Öte yandan pist uzunlukları giderek artmış, 250 ve daha çok yolcu taşıyan dört motorlu jet uçakları için 4.300 m’lik pistler yapılmıştır. Yükselti, pist uzunluğunun saptanmasında önemli bir etkendir. Örneğin Bolivya’ nın başkenti La Paz gibi yüksek yerlerdeki havalimanlarında, hava yoğunluğu düşük olduğundan, uçağın kalkışta yeterli kaldır­ma gücünü sağlayacak hıza ulaşması için pistte daha uzun süre süzülmesi gerekmek­tedir.

Havalimanı Nedir, Havalimanı havaalanı tanımı ve özellikleri hakkında bilgi

Uçakların iniş ve kalkışları, radar ve öteki elektronik seyir aygıtlarının yardımıyla, ha­valimanlarındaki kontrol kulelerinden ya da havalimanı dışındaki kontrol merkezinden denetlenir. Kontrolörler aynı zamanda uçakların bütün hareketlerini de denetler ve pilotlara, yükleme alanıyla pist arasındaki süzülme hareketinde gerekli talimatları verirler.

Havalimanlarının büyüklüğü arttıkça, yol­cu ve kargo terminalleri de giderek daha büyük ve karmaşık olmuştur. Bazı havali­manlarında, otoparklarla terminaller arasın­da, monoray (tek raylı tren) gibi özel yer ulaşım sistemlerinden yararlanılmaktadır. Yolcuların uçağa alınışında ya gerekli işlem­lerin belli bir zaman dilimine yayıldığı bir sistem ya da bütün işlemlerin bir kerede tamamlanıp yolcuların grup halinde uçağa bindirildiği sistem uygulanır. Yüklerin uça­ğa yüklendiği, boşaltıldığı ve sınıflandırıldığı kargo terminallerinde ise forklift, yük ara­bası, taşıyıcı bant gibi tekniklerle makine­lerden yararlanılır.

Aletli iniş sistemlerinin gelişmesine karşın, ışıklandırma havalimanlarındaki önemini korumaktadır. Yeşil-beyaz döner ışık (biykın), yıllardır havalimanlarındaki en önemli işaretlerdendir. Parlaklığı çok yüksek yak­laşma ışıkları, pilotlara piste hangi doğrultu­da yaklaşacaklarını gösterir. Kehribar renkli pist ışıkları, kontrol kulesinden ya da otomatik olarak yakılıp söndürülerek işaret verir. Pistin başlangıç Ve bitiş noktaları yeşil ışıklarla belirtilirken, mavi ışıklar piste giriş ve çıkış yollarını gösterir. Kırmızı ışıklar engelleri, yanıp sönen kırmızı ışıklar ise yüksek engelleri gösterir.

Her ülke, kendi havalimanlarının yapımı ve işletilmesi için belli standartlar koymuştur. Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü de (ICAO), havalimanlarındaki pistlerin sayı­sı, uzunluğu ve doğrultusu, ışıklandırma ile öteki ayrıntılar hakkında uluslararası stan­dartları belirler.