Hüseyin Baykara Hayatı
Hüseyin Baykara Kimdir, Hüseyin Baykara Hayatı Biyografi
Timurlu hükümdarı. Döneminde sanat ve edebiyatta büyük gelişmeler olmuştur.
Hüseyin b.Gıyaseddin Mansur b.Baykara, yaygın adıyla Hüseyin Baykara, 1438 Haziram’nda Herat’ta (bugün Afganistan’da) doğdu. 4 Mayıs 1506’da Herat yakınlanndaki Baba İlâhi’de öldü. Timur’un Ömer Şeyh’den olan torunu Baykara’nın torunudur. Babası Mansur gibi, annesi Firûze Begüm de Timurlu ailesindendir. 7-8 yaşlannda iken babasını kaybetti. Bununla birlikte iyi bir öğrenim gördü. Ünlifcşaifi Ali-Şir Nevai çocukluk ve okul arkadaşı idi.
Hüseyin Baykara, Timurlu soyunun son büyük Edebiyat hükümdarıdır. Onun dönemi, askeri zaferler ve ve fetihler açısından değil, ama Türk kültürünün, Çin, sanattaki Kuzey Asya ve hatta Hint etkileriyle birleşip, yeni gelişmeler ürünlerin belirdiği bir dönemdi. Hüseyin Baykara, bUgin ve sanatçıların koruyucusu idi. Korumasına aldığı kişilerin başında, çocukluk ve okul arkadaşı Ali Şir Nevai gelir. Döneminin bütün önde gelen düşünürleri ve sanatçıları onun yakınları arasında idiler. Şair Câmî, Hatifi, Hilâlî, Bennâî, minyatürcü Bihzad, ikisi de tarihçi olan dede ile torun Mirhond ile < Hondmîr, Tezkire-i Şuârâ yazarı Devletşah, ünlü Herat a hattat Meşhed’li Sultan Ali, Hüseyin Baykara’nın egemen sarayına bir bilimler akademisi özelliğini veren kişi- olması lerdi. Osmanlılar’la da yakın ilişkileri olmuş, adı daha erken dönemde Osmanlı ülkesinde tanınmıştır. Evliya Çelebi, bilginlerin sohbetlerini “Hüseyin Baykara Faslı” diye anar.
Hüseyin Baykara’nın Hüseynî mahlası ile yazdığı Türkçe şiirler o dönemde yankılar uyandırmış, Farsça’ya da çevrilmiştir. Bu arada Mecâlisü’l-Uşşak adlı bir eser yazmış olduğu ileri sürülürse de, Babür ile Hondmir bunu yazanın başkası olduğunu söylerler.
- • Eserleri (başlıca): Divan-ı Sultan Hüseyin Mirza Baykara, (ö.s.), I.H.Ertaylan (yay.), 1946.