Kırmızıya kayma yasası nedir
Kırmızıya kayma nedir, kırmızıya kayma yasası hakkında bilgi
Kırmızıya kayma, bir gökcisminin tayfının uzun dalgaboylarına (kırmızıya) doğru kayması. Kırmızıya kaymanın, genellikle, Doppler etkisi nedeniyle ortaya çıktığı kabul edilir. Doppler etkisi, bir dalga kaynağı (örn. ışık ya da radyo dalgalan kaynağı) ile gözlemcinin birbirlerine göre hızla hareket etmeleri durumunda çıkan dalgaboyu değişmesidir.
1929’da ABD’li astronom Edwin Powell Hubble, uzaktaki gökadaların Yer’in içinde bulunduğu Samanyolu Gökadası’ndan uzaklaşmakta olduğunu ve bunların tayflarındaki kırmızıya kaymanın uzaklıkları ile orantılı olarak arttığını belirledi. Bu genelleme Hubble yasası olarak bilinen ve bir gökadanın uzaklaşma hızı ile Yer’den uzaklığı arasındaki ilişkiyi ifade eden yasanın temelidir. Bu yasaya göre bir gökcisminden gelen ışıktaki kırmızıya kayma ne kadar büyükse, bu gökcisminin uzaklığı ve uzaklaşma hızı da o kadar büyük olmaktadır (bak. Hubble sabiti). Bu yasa daha sonraki araştırmalarla doğrulanmıştır ve evrenin genişlediğini öngören modern kozmoloji kuramlarının temelini oluşturur.
1960’ların başlarında, kuvazar (yıldızımsı) olarak adlandırılan ve en uzaktaki gökadalardan da daha büyük kırmızıya kayma gösteren gökcisimleri keşfedildi. Birçok kuvazarda gözlenen çok büyük kırmızıya kaymalar, bunların Yer’den çok büyük (ışık hızının yaklaşık yüzde 90’ı) hızlarla uzaklaştıklarını, dolayısıyla da evrendeki en uzak gökcisimleri olduklarını göstermektedir.