Kumukça dili hakkında bilgi

Kumukça nedir, Kumukça nerede hangi bölgede konuşur özellikleri

Kumukça, kumuk türkçesî olarak da bili­nir. Dağıstan Özerk Cumhuriyetinde ya­şayan Kumukların konuştuğu Türk lehçe­si. Kıpçakçanın bir koludur ve üç ağzı (Hasavyurt, Buynak, Haydak) vardır. Ayrıca Avar, Çeçen, Lezgi gibi Kafkas kavimle­rince de konuşulur. Önceleri Arap alfabe­sini kullanan Kumuklar 1928’de Latin kö­kenli bir yazı sistemini benimsemişler, 1938’den sonra da Rus alfabesini kullanmaya başlamışlardır. Balkarca ve Karaçaycayla benzerlik gösteren Kumukça’da Arapça, Farsça ve Rusça’yla bazı öteki Kafkas dillerinden alınmış sözcükler bulu­nur.

Kumukça’nın Türkiye Türkçesine göre bazı farklılıkları şunlardır: Ünlüyle başlayan ço­ğu sözcüğün başına h ünsüzü getirilir (av/ hav) -, sözcük başlarındaki k’ler g olur (kişi/ gişi) ve nl/ll, zs/ss değişmeleri görülür (kanlı/kallı-, yazsa/yassa); yönelme durumu -ga, -ge (havaga “havaya”), belirtme duru­mu -ni, -nı (bulanı “bunları”), bulunma durumu -de, -da (“kitapda”), ayrılma duru­mu -den, -dan (tawdan “dağdan”) ekleriyle belirtilir; çoğul ekleri -lar, -ler, eylemlik ekleri -uw, ıv (geluw “gelmek”), kişi adılları men, sen, ol, biz, siz, olar/alar’dır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir