Max Delbrück Kimdir
Max Delbrück Kimdir, Max Delbrück Hayatı Biyografi
Alman asıllı ABD’li biyoloji bilgini. Virüsler üzerindeki çalışmalarıyla, en basit organizmalarda da gen alışverişinin varlığını kanıtlamıştır.
4 Eylül 1906’da Berlin’de doğdu. 9 Mart 1981’de California Eyaleti’nin Pasadena kentinde öldü. Tübingen, Berlin ve Bonn üniversitelerinde önce astronomi ve astrofizik öğrenimi gördü. 1930’da Göttingen Üniversitesinden fizik dalında doktora derecesini aldı. 1932’ye değin ingiltere, Danimarka ve isviçre’de çalışmalar yapan Delbrück, Kopenhag’da bulunduğu dönemde, Bohr’un atom fiziği ilkelerinin canlı sistemlere uygulanmasına ilişkin düşüncelerinden etkilenerek biyolojiyle ilgilenmeye başladı. Almanya’ya döndükten sonra Kaiser Wilhelm Kimya Enstitüsünde başladığı biyoloji araştırmalarını California Insti- tute of Technology’de (CALTEC) sürdürmek üzere, 1937’de ABD’ye gitti. 1940’ta Vanderbilt Üniversitesinin fizik bölümünde görev aldı ve 1945’te ABD uyruğuna geçti. 1947-1977 yılları arasında CALTEC’ te biyoloji profesörlüğü görevini üstlenen, 1977’de “Emeritus” profesör olan Delbrück, 1949’da ABD Ulusal Bilimler Akademisi üyeliğine seçilmiş, ayrıca Danimarka Krallık Akademisi, Londra’daki Royal Society ve Fransız Akademisinde yabancı üyeliğe kabul edilmiş, 1969 Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülü’nü Hershey ve Luria ile bölüşmüştür.
Bakteriler üzerinde asalak yaşayarak bu mikroorganizmaları yok eden bakteriyolojik (bakteri virüslerinin) varlığını ilk kez 1917’de d’Herelle saptamış ancak 1930’lara değin bu konuda fazla bir ilerleme olmamıştı. D’Herelle’in bakteriyofaj adını verdiği ve 1930’da Burnet’in çeşitli türlerinin varlığını gösterdiği bu virüslerin ancak bir bakteriye yapıştığı zaman etkin duruma geçtiği, bakterinin içine girerek çoğaldığı ve sonradan bakterinin hücre çeperini yok ederek dışarı çıktığı biliniyordu. Burnet bu çoğalma sırasında, bir virüs çiftinden, onlara benzeyen virüslerin yanı sıra benzemeyen yeni ve değişik tiplerin de ortaya çıktığını gözlemlemişti.
ABD’de bakteriyofajlar üzerinde çalışmaya başlayan ve 1943’te Luria ile birlikte bakteriler deki değişinim (mütasyon) hızını ölçmek üzere bir yöntem geliştiren Delbrück, 1946’da bu kez W.T. Bailey ile birlikte, değişik türden virüslerin aynı hücre içinde ortaya çıkabileceği bir deney tasarladı. Bu deneyde gözlemlenen yeni türlerin, birleşen ilk türlerdeki karakterlerin değişik kombinasyonlarına sahip olduklarını gören Delbrück ve Bailey, bu sonucu virüs çifti arasında gerçekleşen genetik malzeme alışverişiyle açıkladılar. Böylece, o güne değin yalnızca gelişmiş organizmalara ilişkin bir özellik olduğuna inanılan gen alışverişi yoluyla yeni türler yaratarak evrimleşme yeteneğinin en basit organizmalarda da var olduğu kanıtlanmıştı. Aynı dönemde, Delbrück ve Luria’dan bağımsız olarak Hershey de aynı sonuca ulaştığından, 1969 Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülü bu üç araştırmacı arasında bölüştürüldü.
Delbrück’ün 1953’te Visconti ile birlikte geliştirdiği bakteriyolojik birleşmeleri sırasındaki genetik süreci açıklayan ve gen alışverişinin basit bir değişim olmadığını, tekrarlanan bir çiftleşme sayılması gerektiğini gösteren kuramı bazı ayrıntılar dışında bugün de geçerlidir.