Metin Deniz Kimdir

Metin Deniz Kimdir, Metin Deniz Hayatı Biyografi

Türk tiyatro dekoratörü. Uygulama­larında çok değişik malzemeleri kul­lanmıştır.

29 Haziran 1940’ta İstanbul’da doğdu. Haydar­paşa Lisesinde okudu. 1957’de Güzel Sanatlar Aka­demisi (şimdi Mimar Sinan Üniversitesi) Resim Bölümü’ne girdi. Burada Halil Dikmen, Cevat Dereli ve Zühtü Müridoğlu’nun öğrencisi oldu. 1961’de İstan­bul Şehir Operası’na dekoratör yardımcısı olarak girdi. Kendi başına ilk dekor çalışmasını 1962’de İstanbul Şehir Tiyatrosu’nda yönetmen Zihni Küçü- men’in sahneye koyduğu Orhan Kemal’in İspinozlar oyununda yaptı. Aynı yıl Operanın dekoratörü oldu ve bu işi öğrenciliği boyunca sürdürdü.

1965’te Akademi’den mezun oldu, Opera’dan ayrıldı ve özel tiyatrolarda dekoratör olarak çalışmaya başladı. 1974’te Şehir Tiyatrosu’na bağlı Deneme Sahnesinin kurulma çalışmasına katıldı. Muhsin Ertuğrul’un desteklemesiyle oluşturulan bu tiyatroda Beklan Algan’la birlikte alışılmış anlamdaki sahneyi ortadan kaldırarak izleyiciler ile oyuncular arasındaki karşı­lıklı alışverişin daha güçlü olacağı bir mekan düzeni kurmaya çalıştı. Bu tiyatroda sahneye konan Brecht’ in Cesaret Ana, Peter Weiss’ın Marat/Sade ve Shakespeare’in Bahar Noktası oyunlarının toplu ça­lışmalarına katıldı. 1975’te Şehir Tiyatrosunda Brecht’in Galile oyununu sahneye koyarak tiyatro yönetmenliğini de denedi.

Metin Deniz yurt dışında Fransa’da da çoğunu Mehmet Ulusoy’un sahnelediği oyunların dekorlarını yaptı. 1974’teki Kafkas Tebeşir Dairesi, 1977’deki Dans les eaux glacees du calcul egoiste (“Bencil Hesapların Buzlu Sularında”), 1979’daki Macheth bunlar arasındadır. Ayrıca 1980’de Paris’te yönetmen Luiz Menasenin sahnelediği Bin bir Gece Masallarının ve 1984’te Avignon’da yönetmen Gerard Gelâsm sahnelediği Yaşar Kemal’in Bin boğalar Efsanesinin de dekorlarını Deniz hazırlamıştır.

Metin Deniz tiyatroda dekorun, “dekorasyon” sözcüğünün çağrıştırdığı “süsleme” anlamının üstün­de bir anlam yüklenmesi gerektiğini savunmaktadır. Ona göre dekor, bir bütün olan tiyatro sanatını oluşturan çeşitli ögelerden biridir ve bu bütünlüğü sağlayabilmek için yöneticiden müzikçiye, oyuncu­dan dekorcuya kadar bu ögeleri gerçekleştiren herke­sin ortak bir çalışma yürütmesi, yani tiyatroyu ortaklaşa yaratması gerekmektedir. Bu görüşten yola çıkarak gerçekleştirdiği çalışmalarında Deniz’in çok çeşitli malzemeler kullanarak değişik etkiler uyandır­maya çaba gösterdiği izlenir. Örneğin Dostlar Tiyatrosu’nun hazırladığı Sabotaj Oyunu için eski grama­fon plaklarını ısıtarak masklar yapmış, yine aynı topluluğun bir maden ocağındaki olayları konu alan Alpa gut Olayı oyununda da dekoru, tüm sahneyi kömürle kaplayarak oluşturmuştu. Bahar Noktasında ip ve bez parçalarını kullanması da bu türden bir denemedir.

Metin Deniz tiyatro, opera ve bale sahneleri için yaklaşık 200 dekor çalışması gerçekleştirmiş, 1952’de bütün bu çalışmalarının bir araya toplandığı ve iki Kalas Bir Heves adını verdiği bir toplu sergi açmıştır. Ayrıca çeşitli filmlerde sanat danışmanlığı ve reji asistanlığı da yapmıştır.

•Eserleri (başlıca): İspinozlar, 1962; Teneke, 1965- 1966; Palto, 1966-1967; Kurban, 1966-1967; İttihat ve Terakki, 1969; Durdurun Dünyayı İnecek Var, 1970; Rosenbergler Ölmemeli, 1970; Alpagut Olayı, 1974; Kaf­kas Tebeşir Dairesi, 1974; Galile, 1975; Dans les eaux glacees du calcul egoiste, 1977, (“Bencil Hesapların Buzlu Sularında”); Cesaret Ana, 1978; Marat/Sade, 1978; Mac- beth, 1979; 1001 Gece Masalları, 1980; Bahar Noktası, 1981; Kabare, 1983-1984.