Plotinus Kimdir

Plotinus Kimdir, Plotinus Hayatı Biyografi

Mısırlı filozof. Yeni-Platonculuk’un kurucusudur. Gerçekliğin nesnel de­ğil, salt tinsel nitelikte olduğu görü­şünü savunmuştur.

Mısır’ın Lykopolis kentinde doğdu, Campania’ da Minturnae’de öldü. Yaşamı konusunda yeterli bilgi yoktur. Kimi kaynaklara göre, yalnız tine değer verip gövdeyi küçümsediğinden, yaşamıyla ilgili bilgi bı­rakmamaya özen göstermiş, özellikle ilk gençlik dönemi karanlık kalmıştır. Bir süre doğduğu ilde felsefe okumuş, öğretmenlerini yeterli bulmadığından 233’de İskenderiye’ye giderek filozof Ammonius Sakkas’ın öğrencisi olmuştur.

Eski Hint ve İran uygarlı­ğına duyduğu ilgi nedeniyle, bu ülkeleri gezip gör­mek, gerekli bilgileri edinmek için, imparator Gorianus’un İran savaşına katılmış, savaşın başarısızlığa uğraması üzerine Roma’ya kaçmıştır. Bu olaydan bir yıl sonra Roma’ya yerleşen Plotinos, kısa sürede, geniş bir ilgi alanı yaratmış, yüksek görevli kimselerle yakın ilişkiler kurarak öğretisini yaymaya çalışmıştır.

Özellikle Platon konusundaki bilgisiyle etkilediği imparator Gallianus, kendisine bu filozofun tasarladı­ğı devleti gerçekleştirmek için yetki vermeye kalkmış, ancak eski Roma’nın yönetim geleneğine bağlı kalan- larca, imparatorun isteği engellenmiştir. Plotinos’un yazılarını öğrencisi Porphyrios Ennead (“Dokuz- luk”) adı altında, dokuz bölümü içeren, altı kitapta toplamıştır. Elli dört küçük bölümden oluşan bu yazıların her biri ayrı bir sorunu ve açıklanışını içerir.

Felsefesini Platon’un geliştirdiği idea kuramına dayanarak dizgeleştiren Plotinos için temel varlık Bir olan Tann’dır. Tanrı, bütün nesneleri ortaya koyan, düzenleyen, devindiren, sonsuz olarak değişen salt erktir (energeia) sonsuz ve etkin güçtür (dynamis). En yüce ve tek ilke olan Tanrı Birlik’tir, biçimdir (eidos). Onun karşıtı ise özdektir (hyle) ve bütün tanrısal özelliklerden yoksundur.

Buna karşın özdek belli bir biçim alma gereğindedir, ancak özdeğin bu özelliği tanrısal varlığa oranla, bir karşı varlık olduğu anlamına gelmez. Tanrı “Birlik’tir, bu Birlik belli bir sayıya göre değildir, sayıyla açıklanamaz.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir