Thomas Reid Kimdir
Thomas Reid Kimdir, Thomas Reid Hayatı Biyografi
İskoç, filozof. Sağduyuya dayalı İskoçya Okulu’nun kurucusudur. İnsanda, gerçekleri kavrayan özgün bir yetinin bulunduğunu ileri sürmüştür.
26 Nisan 1710’da Iskoçya’nın Strachan kentinde doğdu, 7 Ekim 1796’da Glasgow’da öldü. Yüksek görevlerde bulunmuş kimselerin yetiştiği eski bir ailedendi. Annesinin ataları da matematik, gök bilim ve tıp alanında ün yapmış kimselerdi. Önce doğduğu yerde öğrenim gördü, sonra Aberdeen’de Marechal Koleji’nde tanrı bilim okudu. Hutcheson ve Schaftsbury gibi filozofların görüşlerini benimseyen öğretmeni G.Turn- bull’ün yazdığı Newton’un doğa felsefesiyle ilgili düşüncelerini içeren yapıtı okuyunca doğa bilimlerine eğilim duydu. 1736’da Oxford, Cambridge ve Londra gezilerine çıktı. 1737’de Aberdeen dolaylarında, New- Machar’da pastör (din görevlisi) olarak görevlendirildi. 1739’dan sonra Hume, Berkeley gibi filozofları inceledi, 1758’de arkadaşı Gregory ile The Wise Club adlı felsefe derneğini kurarak yazılarını yayımlamaya başladı.
Reid gök bilim, matematik, tanrı bilim, mantık ve felsefe gibi geniş bir ilgi alanı oluşturan çalışmalarında insan, bilgi, evren ve Tanrı sorunlarına çözüm bulmayı amaçlar. Ona göre bilgi sorununu açıklığa kavuşturabilmek için, önce tinin ne olduğunu anlamak, onu kendi bütünlüğü içinde kavramak gerekir. Böyle bir çalışma da insanı biri dış, öteki iç olmak üzere iki evrenle karşı karşıya getirir. Dış evren nesnelerin bulunduğu varlık alanıdır, bununla doğa bilimleri ilgilenir. İç evren ise kişinin Ben’iyle kuşatılmıştır, tinsel bilimlerin konusudur. Bu iki varlık alanının bilgileri de ayrıdır, ancak insanda bilmeyi sağlayan yeti tektir ve başlangıçtan beri tinde bulunur. Tinde bu yetiden başka özgün yargılar da vardır.
- Eserleri (başlıca): lnquiry into the Humarı Mind on the Principle of Common Sense, 1764, (“İnsan Anlığı Konusunda Sağduyu İlkelerine Göre Araştırmalar”); Essays on the Intellectuel Powers of Man, 1785, (“Anlığın Yetileri Üstüne Denemeler”).