Amora Nedir
Amora Nedir
Amora (İbranicede ve Arami dillerinde “yorumcu, hatip, nakleden”), eskiden Filistin (Taberiye, Seforis, Caesarea) ya da Babil’deki (Nehardea, Sura, Pumbedita) akademilerinden birine bağlı olan Yahudi bilginlere verilen ad. Amora’lar, Yahudilerin sözlü şeriatını derleyen Mişna’mn toplu yorumu ve açıklaması niteliğindeki Gemara’yı yazdılar. Ayrıca Tosefta adı verilen açıklayıcı notları kaleme aldılar. Bu nedenle amora’lar, Mişna’yı hazırlayan daha önceki Yahudi bilginlerin (tannaim) ardılları, Mişna ve Gemara’dan oluşan Talmud’un da yaratıcılan oldular.
Yazılarında İbraniceyle kanşık olarak çeşitli Arami lehçelerini kullanan amora’lar IS y. 200’de, biri Kudüs’te öbürü Babil’de olmak üzere iki ayrı grup halinde, Gemara üzerinde çalışmaya başladılar. Babilli amora’lar çalışmalarını Kudüslü amora’lardan yüz yıl kadar sonra İS y. 500’de tamamladılar. Bu nedenle Talmud Bavli (Babil Talmudu), Talmud Yeruşalmi’ den (Kudüs Talmudu) daha kapsamlı ve yetkindir. Amora’lara Kudüs’te haham (rabbi), Babil’de ise rav ya da mar adı verilirdi. Amoralar hakkında bilgi verdik.