Cemal Paşa Kimdir
Cemal Paşa Kimdir,Cemal Paşa Hayatı ve Biyografi
Osmanlı asker ve siyaset adamı. İttihat ve Terakki Cemiyetinin önderlerindendir.
Ahmed Cemal Paşa, 6 Mayıs 1872’de Midilli’de doğdu, 21 Temmuz 1922’de Tiflis’te öldü. Askeri eczacı Mehmed Nesib Efendinin oğludur. 1890’da Kuleli Askeri Lisesini, 1893’de Harb Okulunu, 1895’de de kurmay yüzbaşı rütbesiyle Harb Akademisini bitirerek Erkân-ı Harbiye I. şubesinde görev aldı. 1896’da II. Ordu’ya bağlı Kırklareli İstihkâm İnşaat şubesine atandı. Ertesi yıl kolağası (önyüzbaşı) oldu.
1898’de III. Ordu redif fırkası kurmay başkanlığı göreviyle Selanik’e gitti. Burada gizli İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne girerek cemiyetin askeri kanadının örgütlenmesiyle görevlendirildi. Bu gizli görevi sürdürürken 1905’de binbaşılığa yükseldi. 1906’da Rumeli Demiryolları müfettişliğine atandı. Bu görevi sırasında İttihat ve Terakki’nin Rumeli’de örgütlenmesinde etkin rol oynadı. Cemiyetin bölük adı verilen yerel birimlerini oluşturdu. 1907’de Selanik’ teki III. Ordu kurmay heyetine atandı. Burada binbaşı Fethi (Okyar) ve kolağası Mustafa Kemal’le (Atatürk) birlikte çalıştı.
1908’de II. Meşrutiyet’in ilanının ardından İttihat ve Terakki Cemiyeti genel merkezi tarafından İstanbul’a gönderilen on kişilik temsil heyetinde yer aldı. Daha sonra da cemiyetin genel merkez üyeliğine seçildi. Aynı yıl kaymakamlığa (yarbay), yükselerek hükumetin Anadolu’ya gönderdiği Islahat Heyetinde görev aldı. Bu sırada 31 Mart Olayının çıkması üzerine İstanbul’a dönerek Yeşilköy’deki Hareket Ordusu’na katıldı. Ayaklanmanın bastırılmasının ardından Mayıs 1909’da Üsküdar Muhafızlığı görevine getirildi.
1917’de IV. Ordu dağıtılınca Suriye ve Garbi Arabistan Ordu Grubu Kumandanlığı adıyla kurulan Suriye, Filistin, Hicaz, Yemen ve Asir bölgesi komutanlığını üstlendi. 1918’de bölgenin denetimi Yıldırım Orduları Grubu’na verilince bu görevden alındı.
Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşından yenik çıkması üzerine Talat ve Enver paşalarla birlikte ülkeyi terkederek Almanya’ya gitti. Ardından İngiliz- ler’e karşı mücadele eden Afganlılar’a yardım etmek üzere Afganistan’a gitti. Buradan da Rusya’ya geçti.
Türkiye’ye dönme hazırlıkları içindeyken Tiflis’te Ermeni komitacılar tarafından öldürüldü.
Cemal Paşa, 1908-1918 döneminde İttihat ve Terakki’nin önde gelen yöneticilerindendi. Özellikle 1913-1918 arasında iç ve dış siyasetin belirlenmesinde önemli bir rol oynadı. Ayrıca I. Dünya Savaşında en önemli cephenin komutanı olarak da görev yaptı. Bu bakımdan yenilginin ve İttihat ve Terakki yönetiminin baş sorumlularından sayılmıştır.
- Eserleri (başlıca): Plevne Müdafaa, 1898; A ite Denkmaeler aus Syrien, Palâstina und West-Arabien,191S, (“Suriye, Filistin ve Batı Arabistan’daki Eski Anıtlar”); Cemal Paşa Hatıratı 1913-1922, (ö.s.), 1923, (yeni harflerle 1959).