Jérôme Lalande Hayatı

Jérôme Lalande Kimdir, Jérôme Lalande Hayatı Biyografi

Fransız astronomi bilgini. Ay’ın ırak­lık açısının ölçümüne ve Halley kuy­ruklu yıldızının yörüngesinin hesap­lanmasına katkıda bulunmuştur.

Joseph-Jeröme Lefrançais de Lalande 11 Tem­muz 1732’de Lyon yakınlarındaki Bourgen- Bresse’de doğdu, 4 Nisan 1807’de Paris’te öldü. Orta öğrenimini Lyon’da tamamladıktan sonra Paris’ te hukuk öğrenimine başladıysa da bir süre sonra ilgisini astronomi ve matematik alanlarında yoğunlaş­tırmayı, astronom Joseph-Nicolas Delisle’in College Royal’daki derslerini izlemeyi ve araştırmalarına yar­dım etmeyi seçti. 1751’de Le Monnier (1715-1753) tarafından gönderildiği Berlin’de yaptığı ve Ay’ın ıraklık açısının hesaplanmasını sağlayan gözlemler­deki başarısı üzerine 1753’de Prusya Bilimler Akade­misine kabul edildi. 1762’de Paris’teki College RoyaP de astronomi profesörlüğüne, 1795’de de Paris Gözlem evinin yöneticiliğine getirildi. Ölümüne dek sür­dürdüğü bu görevleri sırasında yıldızlar -kuramının geliştirilmesi konusunda çalışan, 1761 ve 1769’da Venüs geçişlerinden yararlanarak Güneş’in ıraklık açısını hesaplayan, 47 bin yıldızlık bir katalog ve birçok astronomi cetveli hazırlayan Lalande yayımla­dığı ders kitaplarıyla astronominin herkesçe anlaşıla­bilir bir bilim dalı durumuna gelmesi için uğraş vermiş ve Diderot’nun Encyclopedie’sirim astronomi bölümlerinin yazarlığını yapmıştır.

Ay’ın ıraklık açısını hesaplamakta yararlanılacak ölçümlerin bir bölümünü gerçekleştirmek amacıyla Ümit Burnu’na giden astronom Lacaille ile eşzamanlı olarak aynı meridyen üzerinde bulunan Berlin’de gözlemler yapan Lalande, gözlemlerin değerlendiril­mesi aşamasında önemli bir tartışma başlattı. Ay’ın ıraklık açısının hesaplanmasında Yer’in kutuplardaki basıklığının gerektirdiği düzeltmeler konusunda, baş­ta Le Monnier olmak üzere çeşitli bilim adamlarıyla giriştiği bu tartışma Paris Akademisi’nce Lalande’ın haklılığının kabul edilmesiyle sonuçlandı.

  • Eserleri (başlıca): Traite d’astronomie, 1764, (“As­tronomi Üzerine İnceleme”); Histoire celeste française, 1801, (“Fransız Gök Tarihi”); Bibliograpbie astronomi- que, 1803, (“Astronomi Bibliyografyası”).

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir