Joseph Geyser Kimdir

Joseph Geyser Kimdir,Joseph Geyser Hayatı ve Biyografi

Joseph Geyser Kimdir,Joseph Geyser Hayatı ve Biyografi

(1869-1948)

Alman, filozof. Yeni-Thomasçı bir gerçekçilik anlayışı geliştirmiştir.

16 Mart l869’da Erkelenz’de doğdu, 11 Nisan 1948’de Münih’te öldü. 1898’de Bonn Üniversitesinden doktor sanım aldı. 1904-1917 arasında Münster Üniversitesinde; 1924’ten sonra da Münih Üniversitesinde profesör olarak çalıştı. Katolik olan Geyser, Yeni-Kantçılık akımının yaygın olduğu bir dönemde, Aristoteles dizgesini izleyerek gerçekçi bir görüş geliştirmeye çalıştı. İdealist Kantçılık’ı ve Görüngücüğü yadsıyarak Thomasçı geleneğe bağlı kaldı.

Geyser’e göre felsefe, geleceğe geçmişten bakmalı, sorunların çözümlenmesinde daha önce ortaya konan yöntemler göz önünde tutulmalıdır. Platon ve Aristoteles felsefeleri, kendi dizgeleri içinde, birtakım gerçekleri sergilemiş, kanılara varmıştır. Bunlar, çağdaş felsefenin de üzerinde durduğu sorunlar olarak, kendini yenileyen düşünce akımlarının değişmeyen öğeleri niteliğindedir. Artık felsefe anlık durumlardan bağımsız olarak sorunlara çözüm aramalı, bunlara nesnel, eleştirel yanıtlar bulmalıdır. Bu yanıtlar kuramsal düşünceyle sağlanamaz, gerçekle doğrudan doğruya ilintili olmaları, deney ilkelerine uygun düşmeleri gerekir.

Geyser, psikolojinin felsefeden ayrılamayacağını öne sürmüş; zihin yaşamını bilinçsiz, organik, varlık- bilimsel yönleriyle açıklayan bir yöntem geliştirmeye çalışmıştır. Geliştirdiği nesnelliğe göre, mantık yasaları yalnızca düşünceler arasındaki iç ilişkilerde bu­lunmaz. Bunların varlıkbilimsel bir niteliği de vardır. Felsefe insanın gerçeklikte bulunan, ideal mantığa dayalı düzeni nasıl kavrayacağını gösterebilmelidir. Geyser böylece Aristotelesçi ve gerçekçi bir Görüngücülük’e ulaşmıştır.

Geyser, Tanrının varlığının varlıkbilimsel kanıt­larla gösterilmesini yadsımış; “deneyimin tüm olgula­rını değerlendirerek, bu sonuca, a posteriori (deney sonrası) ulaşılabileceğini savunmuştur.

  • Eserleri (başlıca): Grundlegung der logik und Er- kenntnistheorie, 1919, (“Mantığın ve Bilgi Kuramının Temellendirilmesi”); Das Prinzip vom zureichenden Grunde, 1930, (“Yeter Neden İlkesi”); Das Gesetz der Ursache, 1933, (“Neden Yasası”).

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir