Artur Görgey kimdir
Artur Görgey Biyografi Hayatı Hakkında Bilgiler, Artur Görgey kimdir
Artur Görgey (Doğum tarihi 30 Ocak 1818, Toporcz, Avusturya İmparatorluğu – Ölüm tarihi 20 Mayıs 1916, Budapeşte), 1848-49 Devrimi’ndeki rolüyle ünlü Macar subayı.
Gençliğinde Avusturya ordusuna hizmet etti. Daha sonra, kimya öğrenimi görmek amacıyla ordudan ayrıldı. 1848’de Macar yurtseverlerinin kurduğu orduya katıldı; cesareti ve önderlik yeteneğiyle kısa sürede ünlendi. 30 Ekim 1848’deki Viyana’yı kurtarma girişiminde bir kolorduya komuta ettikten sonra Yukarı Tuna’daki Macar kuvvetleri komutanlığına getirildi. Aralıkta Avusturya orduları Macaristan’ı istila etti; Görgey ise askerlerinin deneyimsizliğini fark ederek geri çekildi ve Budapeşte’yi savunmayı reddetti. Bu kararı milliyetçi lider Lajos Kossuth’la arasında gerginliğe yol açtı. Bu gerginlik, Görgey’in 5 Ocak 1849’da birliklerine çıkardığı ve ulusal savunma komitesinin otoritesine meydan okuma niteliği taşıyan emirle daha da arttı. Ama Görgey izleyen ilkbahardaki başarılı saldırısıyla Avusturyalıları hemen hemen Macaristan dışına sürdü.
Görgey, Habsburgların tahttan indirilmesine katılmamakla birlikte, bağımsızlığın ilanından (14 Nisan) sonra komutanlığının savunma bakanlığıyla birleştirilmesini kabul etti. Ordularını batı cephesine kaydırması, kendisini askeri diktatör ilan etmesi ve Rusların beklenen istilasından önce Avusturyalılarla banş yapması yönündeki istekleri reddetti.
Gene de Görgey, artan olumsuzluklara karşı büyük bir ustalık ve cesaretle savaştı. Macaristan’ın durumunun umutsuzlaşması üzerine Kossuth, 11 Ağustos’ta yönetimden çekilerek yerini Görgey’e bıraktı. İki gün sonra da Görgey Vilâgos’ta Ruslara teslim oldu.
Artur Görgey Rus çarı I. Nikolay’ın kişisel girişimleri sayesinde idamdan kurtulabildi. Avusturya’daki Klagenfurt’ta gözaltında tutulduktan sonra 1867’de Macaristan’a dönmesine izin verildi. Kossuth ve yandaşlarının ona yönelttikleri ihanet suçlamaları 1918’de yayımlanan belgelerle çürütüldü. Görgey, Macar aşırı çevrelerinin birçok eylemini yanlış ve aptalca bulmasına karşın kendi duygularını yüksek çıkarlar olarak gördüğü amaçlar uğruna feda etti. Kendi yaptıklarını ise Mein Leben und Wirken in Ungarn, 1848-1849 (1852; Macaristan’daki Yaşamım ve Çalışmalarım, 1848-1849) adlı kitabında ve Was verdanken wir der Révolution? (Devrime Ne Borçluyuz?) adıyla 1875’te imzasız yayımlanan bir makalede savundu.