E-okul ve Deniz Halkları
Bizler E-okul sitesi olarak Deniz Halkları hakkında bilgiler vereceğiz, Tunç Çağının sonlarında, özellikle İÖ 13. yüzyılda Doğu Anadolu, Suriye, Filistin, Kıbrıs ve Mısır’ı istila eden saldırgan denizci topluluklar. Hitit İmparatorluğu gibi eski devletlerin yıkılmasından bu halklar sorumlu tutulur. Deniz Halklarının saldırıları sonucunda eski Yakındoğu kayıtlarının birden kesilmesi yüzünden, olayların kaynağı ve boyutlan tam bilinmemektedir. Deniz Halklarına ilişkin başlıca bulgular tek yanlı kaleme alınmış Mısır metinleri ile tasvirlerdir. Hitit kaynakları ve arkeolojik veriler de önemli bilgi kaynaklarıdır.
Mısırlılar Deniz Halkları ile iki kez savaştılar. İlk savaş Firavun Merneptah döneminin (hd İÖ 1236-23) beşinci yılında, ikinci savaş ise III. Ramses döneminde (hd İÖ 1198-66) gerçekleşti. Son bilgiler e okul veli bilgilendirme sitemiz aracılığıyla aktarmaya devam ediyoruz.
Mısır belgelerinde adı geçen Deniz Halkları şunlardır: Tunç Çağında yaşayan Yunan halklarından Ekveşler (Akhalar; Hitit kayıtlarına göre ise Ahhiyavalar); sonraki dönemlerde Yunanlıların Anadolu’dan gelen denizci ve korsan bir halk olarak tanımladığı ve Etrüsklerin ataları sayılan Tereşler (Tirenliler); Batı Anadolu kıyıla- rmcfa yaşayan ve adları Hitit belgelerinde de geçen Lukalar (Anadolu’nun güneybatı kıyısındaki antik Likya bölgesinin adı bu halktan gelir); büyük olasılıkla Şardinya’ dan gelen ve Kadeş Savaşı’nda (İÖ 1299) Mısırlıların saflarında paralı asker olarak çarpışan Şerdenler; Sikuller olarak bilinen Sicilya kabilesiyle özdeşleştirilen Şekeleşler; genellikle Girit’ten geldikleri sanılan ve Filistinlilerle (İÖ 12. yüzyılda Filistin’in güney kıyısında yaşayan halk) özdeşleştirilen, Filistin’e temelli yerleşmiş tek Deniz Halkları kabilesi olan Pelesetler. Belgelerde adı geçen öteki Deniz Halklarının kimlikleri belirsizdir.
Kaynak: E-okul MEB