Tibor Dery Kimdir

Tibor Dery Kimdir, Tibor Dery Hayatı Biyografi

Macar roman ve öykü yazarı. İşçile­rin yaşantısını, Alman ve Macar ay­dınlarının mücadelelerini anlatan ro­man ve öyküleriyle önem kazan­mıştır.

18 Ekim 1894’de Buda peşte de doğdu. Zengin bir fabrikatörün oğluydu. İktisat Fakültesini bitirdi. Babasının işinde çalıştığı yıllarda işçilerin yaşamını yakından tanıma fırsatım buldu. “Lia” adlı ilk öykü­sünün 1917’de Nyugat adlı dergide yayımlanmasıyia adını duyurdu. 1919’da Macar Komünist Partisi’ne katıldı. Partinin dağıtılmasından sonra Fransa’ya kaç­tı. Uzum yıllar Batı ülkelerinde dolaştı. Ülkesine döndüğünde ise Horthy hükumetince (1920-1944) hapsedildi. II.Dünya Savaşı’nın bitmesi ve Horthy hükumetinin düşmesiyle yeniden önem kazandı. 1948’de Kossuth Ödülü’nü aldı. 1952’den başlayarak Komünist Partisi’nden uzaklaştı. 1956 Macar Ayak­lanmasını desteklediği ve hükumete karşı tavır aldığı için 1957’de hapse mahkum edildi. 1960’ta serbest bırakıldıktan sonra yazarlığı sürdürdü.

Tibor Dery ülkesinin dışında kaldığı yıllarda daha çok gerçeküstücü ve dış avurumcu düz yazı ve şiirler yazmıştı. Sonraki yıllarda yazdığı roman ve öykülerindeyse işçilerin yaşamlarını ve Alman faşiz­mine karşı direnen komünistlerin mücadelelerini yan­sıttı. Befejezetlen mondat (“Bitmemiş Cümle”) adlı romanı genç bir komünistin öyküsünü, Felelet (“Ce­vap”) adlı romanı ise genç bir işçinin gelişimini ve 1930 kuşağı Macar aydınlarının çabalarını psikolojik bir derinliğe yer veren gerçekçi bir üslupla ele alır. 1958’de yayımlanan Niki adlı romanı birçok dile çevrilmiş, Batı ülkelerinde en çok satan kitaplar arasına girerek Dery’e uluslararası bir ün kazandır­mıştır.

Konularını duygusal ve sevecen bir tonla, ama gerçeklere bağlı kalmaya özen gösteren bir üslupla işleyen Dery, 1950’de Sosyalist Gerçekçilik’in kar­şısında yer almıştır. “Eğlentili Bir Gömme Töreni”, “Portekizli Kral Kızı”, “Sevi” adlı öyküleri Türkçe’ye çevrilerek Eğlentili Bir Gömme Töreni adıyla kitaplaştırılmıştır.

• Eserleri (başlıca): Roman: Befejezetlen mondat, 1947, (“Bitmemiş Cümle”); Felelet, 2 cilt, 1950-1952, (“Cevap”); Niki, 1958.